Grote namen en persoonlijkheden

Grote namen en persoonlijkheden als  Daley Thompson, Jurgen Hingsen, Dan O’Brien, Tomas  Dvorak, Roman Sebrle, Erki Nool, Brian Clay en Ashton Eaton liggen in het geheugen gegrift bij vele diehards van de tienkamp. De duels die bijvoorbeeld de legendarische Brit Daley Thompson uitvocht met zijn grote rivaal en zeer talentvolle West-Duitser Jurgen Hingsen hielden ons aan de buis gekluisterd. Na de jaren tachtig kregen we namen als Tomas Dvorak en Roman Sebrle die duelleerden om de mythische grens van 9000 punten als eerste te slechten, met andere tienkampers op het vinkentouw. Maar in 2001 was het toch de Tsjech Roman Sebrle die aan het langste eind trok en deze schier onhaalbare barrière doorbrak. En het gezegde “als er één schaap over de dam is volgen er meer” werd in de laatste decennia bewaarheid. Laten we een aantal legendarische tienkampers eens op een rijtje zetten.

Kevin Mayer met achter hem Damian Warner tijdens een tienkamp in Götzis

Het huidige wereldrecord op de tienkamp

Natuurlijk kijken we allereerst naar de Fransman Kevin Mayer die in 2018 bij de Decastar Challenge in Talence het wereldrecord van de Amerikaan Ashton Eaton (9045 punten uit 2015) uit de boeken liep, wierp en sprong en met 81 punten opkrikte naar 9126 punten. Het leek er in dat weekend van 15 en 16 september 2018 sterk op dat Mayers onverzettelijke drive in Talence voortkwam uit revanche voor zijn mislukte EK dat een maand eerder in Berlijn plaatsvond. Tijdens dit EK staakte Mayer, die toen in bloedvorm verkeerde, al na het verspringen met 3 foutsprongen achter zijn naam de strijd. Als we naar de reeks prestaties kijken die de lichte en zeer getalenteerde Fransman een maand later in het Zuid-Franse Talence neerzette, dan roept dat alleen maar grote bewondering op. Wat vooral opviel was zijn sterke optreden op de werpnummers en eigenlijk zag je geen enkele zwakke plek, op zijn 1500 meter na, zoals te zien is in de door hem neergezette reeks prestaties.

Een juichende Mayer na zijn wereldrecord in Talence

1e dag: 100m 10.55, ver 7.80, kogel 16.00, hoog 2.05, 400m 48.42 (dagtotaal 4563)
2e dag: 110h 13.75, discus 50.54, polshoog 5.45, speer 71.90, 1500m 4.36.11 (dagtotaal 4563)

Een bijzonder detail is dat de Fransman op beide dagen exact 4563 punten wist te scoren !

Slechts weinig meerkampers beheersen alle disciplines tot in de perfectie

Natuurlijke aanleg is een belangrijke factor om succes te kunnen behalen in de multi-discipline. Bijna geen enkele tienkamper beheerst alle onderdelen tot in de perfectie. Elke tienkamper heeft wel sterke en mindere disciplines en voorkeuren. Bij iedereen zijn er zwakkere plekken te vinden, die ook niet altijd door training kunnen worden oplost. Een ding staat in elk geval onomstotelijk vast en dat is dat alle tienkampers op de eerste dag honderden punten meer scoren dan op de tweede dag, uitgezonderd Kevin Mayer dan. Als we Mayers prestaties omzetten in punten dan krijgen we een prachtig uitgebalanceerd puntenrijtje over alle disciplines behalve de 1500 meter.

100m  ver     kogel hoog   400m   110h    discus polsh speer 1500m

 963     1010    851    850     889      1007    882      1051   918     705

Daley Thompson en Dan O’Brien

Al in de jaren zestig verkondigde de Duitse tienkampbondscoach Friedel Schirmer dat wedstrijden niet worden gewonnen door een sterk nummer, maar juist worden verloren door een zwakke prestatie. Dat Schirmer daar gelijk in had werd diverse keren in de praktijk bewezen. De Brit Daley Thompson scoorde in 1984 tijdens de Olympische Spelen in Los Angeles op dag 1 maar liefst 4677 punten, maar door een zwak optreden op de 110 m horden (14.33 sec.) en een voor hem nogal matige 1500 meter (4.35.00) zag Thompson zijn kans om toen al de 9000 punten barrière te doorbreken in rook opgaan.

Op dag 2 wist hij  slechts 4170 punten te vergaren, 507 punten minder dan op dag 1. Thompson zelf was er niet erg rouwig om, want hij pakte met een puntentotaal van 8847 het Olympisch goud en zei dat die 9000 punten er wel een andere keer zouden komen. Helaas is voor de Brit die kans er nooit meer geweest. Zo verging het ook de enorm getalenteerde Amerikaan Dan O’Brien. In mijn ogen was hij de man die in 1992 in Talence het wereldrecord al boven de 9000 punten had kunnen brengen -hij had een eerste dag-score van 4720 punten!- ware het niet dat hij op de 1500 meter met een tijd van 4.42 veel kostbare punten verloor. Zo kon ook de Amerikaan de zo begeerde klapper niet  maken. Met een tijd van 4.25.20 had hij toen de magische 9000 puntengrens kunnen slechten. Maar O’Brien kon die 1500 meter mentaal niet goed aan, en op dag 2 moest hij 549 punten toegeven ten opzichte van dag 1. Maar met het zoet van de overwinning en een nieuw wereldrecord van 8891 punten kon hij ook wel leven.

De meest tragische tactische blunder

De meest tragische misser bij een poging om als eerste tienkamper de 9000 punten te bereiken, was die van Tomas Dvorak in Praag in 1999. Op de eerste dag kwam de lange Tsjech tot een geweldige score van 4645 punten. Ook de tweede dag zag het er zeer lang naar uit dat er in Praag geschiedenis geschreven ging worden. Maar op de 1500 meter maakte Dvorak de tactische blunder om de laatste tientallen meters naar de finish niet door te sprinten, en dat zou hem duur te staan komen. Met een eindtijd van 4.37.20 kwam de Tsjech minder dan 0,8 seconde tekort om als eerste atleet de 9000 punten barrière te doorbreken. Zo dichtbij om als tienkamper onsterfelijk te worden en dan zo’n tactische blunder begaan, daarover kon hij zich later vast wel voor zijn kop slaan! De enige troost voor hem was een nieuw wereldrecord van 8994 punten. Een tweede kans voor Dvorak om als eerste atleet die felbegeerde 9000 punten te scoren zou er nooit meer komen.

Roman Sebrle flikt het

Zoals de geschiedenis ons heeft geleerd, ging de landgenoot van Tomas Dvorak, Roman Sebrle, er uiteindelijk met de buit vandoor. Sebrle wist in 2001 tijdens de Hypo Meeting in het Oostenrijkse Götzis eeuwige roem te vergaren door als eerste tienkamper de schier onhaalbare 9000 punten barrière te doorbreken. Roman Sebrle weet het: hij is de eerste boven de 9000 punten Roman Sebrle was een fenomeen in de tienkamp. De 1,86 m lange en 88 kg zware Tsjech was een trainingsbeest en nam deel aan 77 tienkampen, waarvan hij er slechts drie door blessures niet kon afmaken. Zijn potentieel was enorm, 47 keer behaalde hij meer dan 8000 punten, 19 keer meer dan 8500 punten, en  4 keer meer dan 8800 punten. Dat heeft geen enkele tienkamper hem ooit nagedaan. Pas in zijn 41e tienkamp kwam Sebrle met 9026 punten tot zijn beste score. Zijn hoogtepunten vormden het Olympisch zilver in Sydney 2000 -achter de Est Erki Nool- en 4 jaar later de Olympische tienkamptitel in Athene waar hij een nieuw Olympisch record van 8893 punten vestigde. In 2007 werd hij in het Japanse Osaka wereldkampioen op zijn geliefde tienkamp. Sebrle’s wereldrecord van 9026 punten in Götzis kwam tot stand met de navolgende prestatiereeks:

1e dag: 100m 10.64, ver 8.11, kogel 15.33, hoog 2.12, 400m 47.79 (4675)
2e dag: 110h 13.92, discus 47.92, polshoog 4.80, speer 70.16, 1500m 4.21.98 (4351)

Puntenverschillen dag 1 en dag 2

Als we op de wereldranglijst eens kijken naar de eerste tien tienkampers in hun beste tienkamp, en dan specifiek naar de puntenverschillen tussen dag 1 en dag 2, dan zien we de navolgende verschillen: Mayer -0, Eaton -361, Sebrle -324, Dvorak -296, O’Brien -549, Thompson -507, Hingsen -330, Clay -120, Nool -247, Hardee -231. Hieruit blijkt wel dat Kevin Mayer de meest constante puntenverzamelaar is op beide dagen. Mayer maakte een enorme progressie door in zijn meerkampcarrière. Zijn beste prestatie bedroeg tot het moment dat hij het wereldrecord in handen kreeg  8834 punten. Deze prestatie leverde hij tijdens de Olympische tienkamp van Rio in 2016, waarmee hij het zilver behaalde achter de Amerikaan Ashton Eaton, die hier met een puntentotaal van 8893 punten het Olympische record van Sebrle uit 2004 evenaarde. Ook in deze wedstrijd was Mayers puntenverschil over beide dagen zeer klein, slechts -36 punten.

tekst

Ashton Eaton: groot loper en springer, matig werper

De sprintsnelle Amerikaan Ashton Eaton heeft twee keer de 9000 punten barrière gekraakt. Eerst deed hij dat in 2012 in Eugene via een wereldrecord van 9039 punten, en 3 jaar later scoorde hij tijdens het WK in Beijing 9045 punten. Als je Eaton’s beide toptienkampen bekijkt, tonen deze duidelijk zijn mindere werpkwaliteiten maar ook zijn enorme sprint- en springvermogen. Zo zijn (of waren) de door hem geleverde prestaties op de 100 meter (10.21), verspringen (8.23) en 400 meter (45.00) zelfs wereldrecords binnen de tienkamp.

Ashton Eaton’s wereldrecord-tienkampen kwamen als volgt tot stand.

2012 Eugene USA - 9036 punten

1e dag: 100m 10.21, ver 8.23, kogel 14.20, hoog 2.05, 400m 46.70 (4728)
2e dag: 110h 13.70, discus 42.81, polshoog 5.30, speer 58.87, 1500m 4.14.48 (4311)

2015 WK Beijing - 9045 punten

1e dag: 100m 10.23, ver 7.88, kogel 14.52, hoog 2.01, 400m 45.00 (4703)
2e dag: 110h 13.69, discus 43.34, polshoog 5.20, speer 63.63, 1500m 4.17.52 (4342)

Ashton Eaton beëindigde zijn succesvolle tienkamploopbaan in 2017, net als zovele Amerikaanse sportmensen dat doen, op het hoogtepunt van zijn carrière. Fans probeerden nog wel Eaton te verleiden om in een gevecht man tegen man te proberen het wereldrecord terug te pakken dat Kevin Mayer hem had ontnomen. Maar Eaton liet zich niet overhalen. Hij vertelde blij te zijn voor Mayer en voor de toekomst van de meerkamp. Verder hoopte hij dat de prestaties van Mayer, Sebrle en hemzelf meer atleten zouden inspireren om de 9000 punten grens ook te willen aanvallen. En daar kunnen wij ons alleen maar bij aansluiten.

Profiel van Kevin Mayer, wereldrecordhouder op de tienkamp

Prestatie-ontwikkeling Kevin Mayer in tienkamp
2009: 6470 pnt, Europees record onder 18 jaar
2010: 7928 pnt
2011: 8124 pnt, Europees kampioen junioren
2012: 1e jaar als senior, poging om op EK in Helsinki de Olympische limiet te halen mislukt door 3 foutsprongen op ver, vier dagen later start hij in Brussel en behaalt hij 8447 pnt
2013: 8446 pnt bij WK Moskou (4e plaats)
2014: 8521 pnt bij EK Zurich (2e plaats)
2015: 8469 pnt
2016: 8834 pnt bij O.S. in Rio (2e plaats)
2017: 8768 pnt bij WK in Londen (1e plaats)
2018: 9126 pnt in Talence
2019 WK Doha: DNF wegens hamstringblessure
Potentieel puntentotaal met beste prestaties op de onderdelen: 9492 punten

Terug naar index